Philobiblon (sm)(tm)

Back to Search     Back to Results


ID no. of MS BETA manid 2792
City and Library Madrid Biblioteca Nacional de España
Collection: Call number MSS/23090 | olim 23090
Copied 1451 ca. - 1470 ca. (Álvarez & Crespí)

External description
Writing surface papel
Leaf Analysis ff.: 53 (BNE Cat., Schiff)
ff.: 54 (Álvarez & Crespí)
Size hoja: 290 × 222 mm (Schiff)
Hand gótica formada libraria (Faulhaber)
Watermark flor (Briquet 6652; Piccard XII, 1511)
Binding badana morada, con los títulos de los tratados en oro, s. XIX (BNE Cat.)
History of volume Adquirido Madrid 2003 (BNE Cat.)
Previous owners (oldest first) Fernando Colón, bibliófilo (1488 ad quem - 1539) ?
Sevilla: Colombina (Schiff 115)
Francisco Rafael de Uhagón y Guardamino, 1. marqués de Laurencín [1927-12-21] 1905 ? (Álvarez & Crespí)
Madrid: Librería Vindel (Álvarez & Crespí)
Joaquín Ignacio de Arteaga y Echagüe Silva y Méndez de Vigo, 17. duque del Infantado [1916 - 1947] 1994 ad quem (coat of arms: ex-libris armorial) (BNE Cat. ex-libris)
Madrid: Álvarez de Bohorques - Crespí de Valldaura cat. 2. n. 2 1994 ad quem - 2003 (Álvarez & Crespí)
Other Associated Texts texid 3976 Desconocido… Proverbios de Séneca llamados vicios y virtudes (Los) (tr. Desconocido), traducido 1500 ca. ad quem
cnum 4896 MS: Buonaccorso da Montemagno… De toda la condición de la nobleza (tr. Carlos de Aragón, 1. principe de Viana), traducido 1445-08-08 a quo - 1458-03-25 ad quem. Madrid: Nacional (BNE), MSS/8631, 1501 - 1600
cnum 7324 MS: Leonardo Bruni d'Arezzo, Tratado de la caballería (tr. Pedro de la Panda), traducido 1452-05 a quo - 1476-11-11 ad quem. Madrid: Nacional (BNE) (Burriel), MSS/5732, 1701 ca. - 1762-06-19 ad quem
cnum 13711 MS: Leonardo Bruni d'Arezzo, Tratado de la caballería (tr. Pedro de la Panda), traducido 1452-05 a quo - 1476-11-11 ad quem. Madrid: Nacional (BNE), MSS/2496, 1768 ca.
cnum 13722 MS: Pedro de la Panda, Letra al muy ilustre conde don Rodrigo Manrique, [conde de Paredes], escrito 1452-05 a quo - 1476-11-11. Madrid: Nacional (BNE) (Burriel), MSS/5732, 1701 ca. - 1762-06-19 ad quem
cnum 13710 MS: Pedro de la Panda, Letra al muy ilustre conde don Rodrigo Manrique, [conde de Paredes], escrito 1452-05 a quo - 1476-11-11. Madrid: Nacional (BNE), MSS/2496, 1768 ca.
texid 4180 Martinus Bracarensis, arzobispo de Braga… Las cuatro virtudes y doctrinas, traducido 1500 ca. ad quem
texid 10280 Pedro de la Panda, Letra al muy ilustre conde don Rodrigo Manrique, [conde de Paredes], escrito 1452-05 a quo - 1476-11-11
References (most recent first) Faulhaber (2017-07-10), Un enigma resuelto, las Obras de Pero Guillén de Segovia
Descrito en: Olivetto et al. (2010), “Los Proverbios de Séneca llamados de vicios y virtudes”, "De ninguna cosa es alegre posesión sin compañia" : Estudios celestinescos y medievales en honor del profesor Joseph Thomas Snow 237-41
Catalogado en: Biblioteca Nacional de España (2000-), Catálogo Bibliográfico BNE [OPAC] , n. MSS/23090
Visto por: Faulhaber (2006), Fichero (inspección personal)
Catalogado en: Álvarez de Bohorques et al. (1994), Catálogo No 2 , n. 2
Catalogado en: Schiff (1905), La bibliothèque du Marquis de Santillane. Étude historique et bibliographique de la collection de livres manuscrits de don Iñigo López de Mendoza, 1398-1458, marquès de Santillana, conde del Real de Manzanares humaniste et auteur espagnol célèbre 112-16, 363 , n. XVI D
Descrito en: Antonio et al. (1788), Bibliotheca hispana vetus, sive Hispani scriptores qui ab Octaviani Augusti aevo ad annum Christi MD. floruerunt II:353-55 , n. 924
Note Ofrecido por Álvarez y Crespí en ptas. 7.000.000 en 1994. Facsm. de una pág. en su catálogo.

BNE Cat.: “Suscripción de otra mano, al final del tratado de Bruni (h. 34v): M. el tryste syn esperança M. de Figueroa”

Faulhaber: Se borró 2012-03-27 el CNUM 3376 (Tratados de Séneca, trad. de Alonso de Cartagena), porque sólo uno de los textos Libro contra las adversidades de la fortuna correspondía a su trad.

MS. descrito por Nicolás Antonio:

“924. PETRUS DE LA PANDA inscriptus legitur cuidam volumini antique characteris . sed qui huius temporis est, tria opuscula continenti : quod asservatur MS. in bibliotheca Hispalensis Ecclesiae, quae Ferdinando Columbi, seu Coloni, fuit. Primi opusculi titulus : Las quatro virtudes ò doctrinas , que compuso Seneca. Secundi: Letra fecha por Mossen Pedro de la Panda al muy illustre Conde D. Rodrigo Manrique (Comes fuit de Paredes, magnanimus , & ex heroibus saeculi huius). Sequitur epistolam libellus Leonardi Aretini . . . . . ab eodem Panda ex Latino in vernaculum sermonem versus ac: De la orden de la Cavalleria vocatus. Tertii: De la condicion de la nobleza, N. de Angelo Mediolanensis, translati quoque , ut existimo, ab ipsomet Petro Panda , & Santillanae magno Marchioni dedicati.”
Internet http://catalogo.bne.es/uhtbin/cgisirsi/x/0/0/57/5/3?searchdata1=3908392{CKEY}&searchfield1=GENERAL^SUBJECT^GENERAL^^&user_id=WEBSERVER BNE Cat. visto 2023-04-11

Internal Description
Number of texts in volume: 6
Specific witness ID no. 1 BETA cnum 7325
Location in volume ff. 1r-7r (Schiff)
Uniform Title IDno, Author and Title texid 4180
Martinus Bracarensis, arzobispo de Braga. Las cuatro virtudes y doctrinas
Language castellano
Date Traducido 1500 ca. ad quem
Title(s) in witness Las quatro virtudes e dotrinas | que compuso Seneca, 1r (Olivetto & Bizzarri)
Incipits & explicits in MS texto: [ 1r] [L]as quatro virtudes | por sentençia de muchos sabidores | fuerõ definjdas e determjnadas por | las quales el coraçõ humano corre|gido pueda allegarse ala honestad … [ 7r] … por ta[l] medida que se guarde de | sobir altura de vanagloria o de caher en couar|dia menguada.
References (most recent first) Incipits / explicits de: Olivetto et al. (2010), “Los Proverbios de Séneca llamados de vicios y virtudes”, "De ninguna cosa es alegre posesión sin compañia" : Estudios celestinescos y medievales en honor del profesor Joseph Thomas Snow 239
Specific witness ID no. 2 BETA cnum 7326
Location in volume ff. 7v-11v (Schiff)
Uniform Title IDno, Author and Title texid 2657
pseudo-Lucius Annaeus Seneca. Libro contra las adversidades de la fortuna
Language castellano
Date Traducido 1430 - 1434
Title(s) in witness Los remedios de los cõtrarios de for|tuna, 7v (por ta[l] medida que se guarde de | sobir altura de vanagloria o de caher en couar|dia menguada.)
Incipits & explicits in MS rúbrica: [ 7v] [E]ste libro compuso seneca muy noble | e eloquente para vn hombre muj saujo | q̃ auja nonbre galion contra todos | los jngenjos e aduersidades dela fortuna / e con|pusolo por manera de dialago [!] / poniendo de vna | parte el seso q̃rellante / e de otra parte la razon | conformante
prólogo: [ 7v] [M]aguer seas copioso lleno e esclare|çido de todos poetas. empero deliure | de enbiarte esta obra para reme|dio delos acaesçimjentos.
texto: … [ 11v] … biẽ auenturado es no el q̃ paresçe alos otros | bien auenturados mas el q̃ se tiene por biẽ auenturado vet en quant pocas cosas se falla esta biẽ auenturança.
References (most recent first) Incipits / explicits de: Olivetto et al. (2010), “Los Proverbios de Séneca llamados de vicios y virtudes”, "De ninguna cosa es alegre posesión sin compañia" : Estudios celestinescos y medievales en honor del profesor Joseph Thomas Snow 239
Specific witness ID no. 3 BETA cnum 7327
Location in volume ff. 11v-17r (Schiff)
Uniform Title IDno, Author and Title texid 3976
Desconocido. Proverbios de Séneca llamados vicios y virtudes (Los)
Language castellano
Date Traducido 1500 ca. ad quem
Incipits & explicits in MS rúbrica: [ 11v] Aqueste libro compuso seneca.
texto: [ 11r] [L]ocura es ahombre atreuerse aqujen | mas puede q̃ el / Car el saujo deue ca|tar e comedir q̃ del golpe del sesudo | pocos guaresçen bien … [ 17v] … E otrosi nõ ayas mjedo avn q̃ | te venga cõ q̃ te pese / Car por auentura venjrtea | grant biẽ por ello E dizen q̃ el yrado nũca sera | rico nj su coraçõ folgado.
References (most recent first) Incipits / explicits de: Olivetto et al. (2010), “Los Proverbios de Séneca llamados de vicios y virtudes”, "De ninguna cosa es alegre posesión sin compañia" : Estudios celestinescos y medievales en honor del profesor Joseph Thomas Snow 239
Base de la ed. de: Olivetto et al. (2010), “Los Proverbios de Séneca llamados de vicios y virtudes”, "De ninguna cosa es alegre posesión sin compañia" : Estudios celestinescos y medievales en honor del profesor Joseph Thomas Snow 244-51
Specific witness ID no. 4 BETA cnum 11173
Location in volume f. 19r-v (BNE Cat.)
Uniform Title IDno, Author and Title texid 10280
Pedro de la Panda. Letra al muy ilustre conde don Rodrigo Manrique, [conde de Paredes]
Language castellano
Date Escrito 1452-05 a quo - 1476-11-11
Title(s) in witness [L]etra fecha por mosen pedro dela panda al muy | ylustre Conde don Rodrigo manrriq̃., 19r (Olivetto & Bizzarri)
Incipits & explicits in MS texto: [ 19r] [M]uy manifico señor passando por florençia para tor|nar en españa curioso de traher algunos libros | delos autores del tiempo me vjno alas manos | vn breue tractado q̃ leonardo daretço orador muj grãde | E como prinçipe delos de nr̃a edat ouo nueuamiente | compuesto a requesta de vn cauallero su amigo q̃ de|seaua saber la orden dela caualleria como fuera orde|nada … [ 19v] … por tanto suplico a vos mj señor q̃raes resçebir el presẽte | tratado como aq̃l | aquien sobre todos cabe mas parte | dela materia enel contenjdo.
References (most recent first) Incipits / explicits de: Olivetto et al. (2010), “Los Proverbios de Séneca llamados de vicios y virtudes”, "De ninguna cosa es alegre posesión sin compañia" : Estudios celestinescos y medievales en honor del profesor Joseph Thomas Snow 240
Specific witness ID no. 5 BETA cnum 3377
Location in volume ff. 20r-34v (Olivetto & Bizzarri)
Uniform Title IDno, Author and Title texid 2350
Leonardo Bruni d'Arezzo. Tratado de la caballería
Language castellano
Date Traducido 1452-05 a quo - 1476-11-11 ad quem
Incipits & explicits in MS prólogo: [ 20r] Qujero q̃ sepaes muy claro varõ q̃ amj mesmo ya | largas uegadas vjno en dubda esta caualleria de nr̃o | tiempo la qual es dada en lugar de honor e de dignjdat | alos virtuosos onbres. … [ 20v] … las quales cosas despues q̃ discu|tidas no restara en esta parte mas q̃ demandar de|uas pues qujero venjr alas expedir por su orden.
texto: [ 20v] [P]Rimeramente como el hombre sea çi|ujl anjmal e el cauallero sea hombre … [ 34v] … mas asaz como cuydo avemos dicho todo | es ya esplicado aq̃llo de q̃ posymos a fablar enel prinçipio / E pues q̃ asi es fagamos fyn de dezir. | Deo graçias.
Associated Persons Autor (var.): Daretço, Leonardo ( 19r (Schiff))
References (most recent first) Incipits / explicits de: Olivetto et al. (2010), “Los Proverbios de Séneca llamados de vicios y virtudes”, "De ninguna cosa es alegre posesión sin compañia" : Estudios celestinescos y medievales en honor del profesor Joseph Thomas Snow 240
Specific witness ID no. 6 BETA cnum 3378
Location in volume ff. 35r-53r (Schiff)
Uniform Title IDno, Author and Title texid 2351
Buonaccorso da Montemagno. De toda la condición de la nobleza
Language castellano
Date Traducido 1445-08-08 a quo - 1458-03-25 ad quem
Incipits & explicits in MS rúbrica: [ 35r] El prinçepe de Nauarra
prólogo del traductor: [ 35r] [V]eamos q̃ vos vala | dios si algunas vezes el penssamjẽto | e jmaginaçion delo que cobdiçiades | si vos alas vezes tanto delecta quanto Si por la o|bra alcançasses vr̃o deseo … por dar alguna folgança a mi ymaginaçion que balançea en el peso del pensar en mis contrarios acaesçimientos
rúbrica: [ 35v] Al muy magnjfico e poderoso señor e virtuo|so. El Marques de santillana Conde del | Real traslado de Angelo orador ytaliano mjlanes.
prólogo del traductor: [ 35v] Pensando qual pequeñuelo donatiuo podie|se enbiar digno dela exçelençia vr̃a muy ma|gnjfico e poderoso señor … [ 36v] … la dicha disputaçion de nobleza a la qual e a su arbitrio dexando la sen|tençia de aq̃lla aqujen como muy fiel serujdor humjl|mente e sus manos besando me encomjendo.
texto: [ 36v] Enel tiẽpo antigo quando el muy poderoso Impe|rio de Roma floreçia era en aq̃lla çiudat vno | entre los otros del orden Senatorio llamado ful|gençio el bien auenturado por q̃ era abundante de | muchas riquezas ⁊ ornado de casas y de amjs|tat … [ 53v] … nõ te sonara por casa el estruendo de malas | mugeres nj el temor de adulterar el matrimonjo …
Condition incompl. al final
References (most recent first) Incipits / explicits de: Olivetto et al. (2010), “Los Proverbios de Séneca llamados de vicios y virtudes”, "De ninguna cosa es alegre posesión sin compañia" : Estudios celestinescos y medievales en honor del profesor Joseph Thomas Snow 240-41
Base de la ed. de: Schiff (1905), La bibliothèque du Marquis de Santillane. Étude historique et bibliographique de la collection de livres manuscrits de don Iñigo López de Mendoza, 1398-1458, marquès de Santillana, conde del Real de Manzanares humaniste et auteur espagnol célèbre 116-118
Note Schiff (págs. 116-18) ed. los prólogos del príncipe de Viana y de “Angelo, orado ytaliano, milanes”, o sea, Angelo Decembrio
Record Status Created 1985-07-10
Updated 2023-04-13